همه گیاهان برای رشد به سطوح مختلفی از رطوبت نیاز دارند؛ بعضی از انواع گیاهان زینتی نیازشان به رطوبت بالاتر از سطح رطوبت موجود در محیط مورد نظر است.کولرهای گازی در فصل تابستان و وسایل گرمایشی در فصل زمستان باعث کاهش سطح رطوبت موجود می شوند، بنابراین لازم است که از روش های ایجاد رطوبت در خانه استفاده شود تا گیاه بتواند رشد مطلوبی داشته و شاداب بماند.
اطلاع از رطوبت مورد نیاز هر گیاه و توجه به رطوبت محیط نیز به اندازه میزان و زمان مناسب آبیاری گیاهان آپارتمانی اهمیت دارد، کمبود رطوبت یا مرطوب بودن بیش از حد محیط می تواند منجر به بیماری در گل و گیاهان شود. میزان رطوبت کافی هر محیط به نوع گیاه بستگی دارد، اکثر گیاهان آپارتمانی مانند فیکوس، پتوس، بگونیا، فیلو دندون، گیاهان ارکیده و ... بومی مناطق گرمسیری هستند و نیاز به رطوبت بالاتری دارند. البته میزان متوسط رطوبت برای گل و گیاهان آپارتمانی بین 40 تا 60 درصد در نظر گرفته می شود اما گیاهان زینتی تنها شامل گیاهان گرمسیری نیستند، میانگین درصد رطوبت مناسب برای گیاهان زینتی به شرح زیرند:
• 0 تا 20 درصد: کاکتوس ها و ساکولنت ها در محیط هایی با حدود 10درصد رطوبت به راحتی زنده می مانند.
• 20 تا 40 درصد: برخی از گیاهان آپارتمانی می توانند در چنین رطوبتی زنده بمانند اما گیاهان گرمسیری رشد کندی خواهند داشت و حتی دچار ریزش برگ می شوند.
• 40 تا 60 درصد: همانطور که گفته شد این میزان رطوبت در محیط برای گل و گیاهان زینتی ایده آل در نظر گرفته می شود که برای تامین این میزان رطوبت نیاز به مه پاشی می باشد.
• 60 تا 80 درصد: این میزان رطوبت تنها برای گیاهان گرمسیری مناسب می باشد اما زندگی در چنین محیط مرطوبی برای انسان بسیار دشوار است.
رطوبت بالای 80درصد محیط غیر قابل تحمل برای انسان می باشد و تنها برخی از گیاهان گرمسیری مانند آناناس مناسب است.
اگر نشانه های بیماری در گل و گیاهان زینتی خود مشاهده می کنید مانند لبه های قهوه ای و برگ شکننده، توقف رشد، پایین آمدن عملکرد مناسب گیاهان حین جوانه زدن، قهوه ای شدن برگها و پژمرده شدن گل ها قبل از باز شدن، ممکن است به دلیل کمبود رطوبت باشد. در صورتی که سایر شرایط رشد گیاه فراهم است باید رطوبت محیط را افزایش دهید، موارد زیر از روش های تامین رطوبت گیاهان در خانه است:
روزنه که به نقاط ریز روی سطح برگ گیاهان گفته می شود، باعث از دست دادن رطوبت آنها می گردد، زمانی که گیاهان در کنار هم قرار می گیرند میزان تعرق افزایش می یابد همچنین سطح رطوبت نیز بالا می رود. به عنوان مثال در گلخانه ها و یا مراکز پرورش گل هنگام ورود، شما به راحتی می توانید سطح بالای رطوبت را حس کنید که این در نتیجه تعرق بالای گیاهان است، این روش عالی و طبیعی بسیار کم هزینه است. در این روش باید چند گیاه آپارتمانی را در کنار هم قرار دهید.
می توانید با استفاده از اسپری آب به صورت مستقیم در فاصله 30 الی 40 سانتی متری که نازل در کوچک ترین حالت خود قرار داشته باشد اقدام به اسپری آب نمایید. البته توجه داشته باشید که هنگام غبارپاشی رعایت یک سری نکات ضروری است مانند: زمانی که گیاه در آفتاب قرار دارد نباید غبار پاشی صورت گیرد زیرا احتمال این که برگ ها سوخته و یا دچار لکه شوند وجود دارد. همچنین آبیاری و اسپری بیش از اندازه آب باعث می شود که به گیاه آسیب وارد گردد و یا سبب انتشار بیماری شود. از آنجایی که آب به صورت مستقیم روی بافت گیاهان قرار می گیرد لذا تبخیر شده و رطوبت محیط بالا می رود این عمل صرفاً برای چند ساعت قادر است که نیاز رطوبتی آن را برطرف کند. پیشنهاد می شود که صبح زود عمل غبار پاشی را انجام دهید تا قبل از فرا رسیدن شب آب کاملا تبخیر گردد و سبب بروز بیماری در گیاهان نشود.
این دستگاه بدون ایجاد سر و صدا به راحتی می تواند رطوبت محیط را بالا ببرد، از مزایای مهم دیگر دستگاه رطوبت ساز علاوه بر تامین رطوبت گیاهان در خانه، بالا بردن رطوبت محیط است که در فصل زمستان به دلیل خشکی برای افرادی که بدنشان نسبت به سرما و خشکی حساسیت نشان می دهد کاربردی است.
گیاهانی که به رطوبت کم حساس هستند، در فصل زمستان احتمال آسیب دیدن آنها وجود دارد به همین دلیل می توان از پوشاندن گیاه با نایلون استفاده کرد. بهتر است جهت حفظ سلامت گیاه در اطراف گلدان چند چوب قرار داده و پلاستیک روی چوب ها قرار گیرد، زمانی که درون پلاستیک حالت میعان رخ داد، باید مقداری پلاستیک را کنار زده تا هوای درون محفظه جابجا شود. در این حالت شرایط گلخانه ای برای گیاه به وجود می آید، همچنین دما کمی بالا می رود، لذا شرایط رشد برای گیاه ممکن است سخت شود بنابراین این روش زیاد برای افرادی که تخصص ندارند پیشنهاد نمی شود.
در این روش باید گلدانی که گل شما در آن قرار دارد را در گلدانی دیگر که 3 الی 5 سانتی متر بزرگ تر است قرار دهید و فضای بین دو گلدان را با خزه پر کنید، خزه ها باید همواره مرطوب باشند تا رطوبت مورد نظر گیاه زینتی تامین گردد. توجه داشته باشید که هر دو گلدان باید زهکش مناسب داشته باشند تا از انتشار بیماری و پوسیدگی ریشه ممانعت شود.
برای ساخت جزیره در ابتدا باید یک زیر گلدانی متناسب با عمق حدود ۱۰ سانتیمتر تهیه نمایید و سپس سنگریزه درون آن ریخته و انتهای گلدان باید روی سنگ ریزه ها قرار گیرد، مقداری آب درون زیر گلدانی بریزید، دقت کنید که انتهای گلدان با آب در تماس نباشد. در این روش گیاه می تواند رطوبت مورد نیاز خود را جذب کند اما از طرفی هجوم بیماری‌ها و آفات را نیز ممکن است به دنبال داشته باشد که باید مرتب گلدان را چک کنید.
بعضی از گیاهان مانند ارکیده، آنتوریوم و اسپاتی فیلوم جهت رشد مطلوب خود باید در محیط مرطوب مانند حمام قرار گیرند، لباس و حوله های مرطوب این فضا تا چندین ساعت می توانند رطوبت این گیاهان را تامین کنند.
تراریوم که امروزه محبوبیت بالایی در بین عموم دارد به عنوان یک باغ شیشه ای، می تواند تا حدودی رطوبت را درون محفظه به دام انداخته و از طرفی با کاهش سطح تهویه باعث افزایش رطوبت می گردد.
لباس های خیسی که قصد خشک کردن آنها را دارید بهتر است در مجاورت گل هایی که نیاز به رطوبت دارند خشک شوند، به این صورت که با قرار دادن یک قفسه مخصوص به لباس های نم دار باعث می شود که رطوبت لباس ها حین خشک شدن جذب گیاهان گردد.
• برای اینکه بدانید گیاه شما به چه مقدار رطوبت نیاز دارد لازم است که اطلاعات کافی اعم از شرایط نگهداری گیاه را کسب کنید. همچنین آگاهی از روش درست آبیاری و غبارپاشی گیاهان و زمان مناسب آن نیز می تواند به فراهم کردن شرایط مناسب رشد گیاهان آپارتمانی شما کمک کند.
• همواره با افزایش دمای محیط میزان رطوبت کاهش می یابد، بنابراین دقت داشته باشید که دمای محیط را چک کنید و بهتر است مکانی که گیاهان را در آنجا نگهداری می کنید رطوبتی بین ۴۰ تا ۶۰ درصد داشته باشد.
• تحت هیچ عنوان گیاهان را در معرض نور مستقیم، وسایل سرمایشی و گرمایشی قرار ندهید زیرا این عوامل سبب افزایش تبخیر رطوبت آنها می گردند.
• علاوه بر آن که کمبود رطوبت می تواند برای گیاهان رطوبت دوست مشکل آفرین باشد، رطوبت بالا نیز در بعضی گیاهان سبب ایجاد عارضه می گردد؛ مانند: ایجاد لکه های سیاه روی ساقه و برگ، کپک های سفید و خاکستری روی اندام های گیاه، همچنین نرم و خاکستری شدن ساقه گیاهان که همگی به دنبال بالا بودن رطوبت رخ می دهند.
